Od 1 lipca 2023 roku kierowców pojazdów ciężarowych obowiązuje nowy przepis. Dotyczy on zakazu wyprzedzania ciężarówką na drogach ekspresowych, szybkiego ruchu oraz autostradach. Co on dokładnie oznacza dla kierowców? Jakie mandaty przewidziano za jego złamanie? Czy nowelizacja dotyczy tylko poruszających się ciężarówkami? Wyjaśniamy.
Koniec „wyścigów słoni”
Nowe przepisy kodeksu ruchu drogowego wprowadzono, by zapobiec powszechnym „wyścigom słoni”. Chodzi o proces ścigania się wśród kierowców ciężarówek, czyli wyprzedzania na autostradzie lub drodze ekspresowej, samochodu ciężarowego przez inny pojazd tego typu. Z racji wyposażenia aut ciężarowych w ograniczniki prędkości, takie „wyścigi” trwały nawet kilka minut. To doprowadzało do blokowania ruchu na drodze oraz stwarzało większe ryzyko wypadków. Dlatego też w nowelizacji przepisów postanowiono zakończyć „wyścigi słoni” i dlatego wprowadzono zakaz wyprzedzania dla ciężarówek.
Zakaz wyprzedzania dla ciężarówek – aktualne przepisy
Od 1 lipca 2023 roku kierowcy pojazdów ciężarowych są zobowiązani przestrzegać nowego przepisu. Dotyczy on zakazu wyprzedzania na autostradach, drogach ekspresowych i szybkiego ruchu, które mają wyznaczone tylko dwa pasy w jednym kierunku. Do nowych ustaleń zmuszeni są stosować się kierujący pojazdami ciężarowymi:
- kategorii N2 – o DMC od 3,5 do 12 ton;
- kategorii N3 – o DMC powyżej 12 ton.
Art. 24 ustawy Prawo o ruchu drogowym głosi:
§ 13.
Kierującemu pojazdem kategorii N2 lub N3, o których mowa odpowiednio w art. 4 ust. 1 lit. b rozporządzenia 2018/858 albo w załączniku nr 2 do ustawy, zabrania się wyprzedzania pojazdu samochodowego na autostradzie i drodze ekspresowej o wyłącznie dwóch pasach ruchu przeznaczonych dla danego kierunku ruchu, chyba że pojazd ten porusza się z prędkością znacznie mniejszą od dopuszczalnej dla pojazdów kategorii N2 lub N3 obowiązującej na danej drodze.
§ 14.
Zakazu, o którym mowa w ust. 13, nie stosuje się do wyprzedzania pojazdów wykonujących na drodze prace porządkowe, remontowe lub modernizacyjne wysyłających żółte sygnały błyskowe.
Zakaz wyprzedzania dla ciężarówek – mandat
Konsekwencje niestosowania się do zakazu wyprzedzania dla ciężarówek na drogach szybkiego ruchu, autostradach i drogach ekspresowych obejmują mandat oraz przyznanie punktów karnych.
Mandat za wyprzedzanie pojazdem ciężarowym na drodze szybkiego ruchu wynosi 1000 zł i 6 lub 8 punktów karnych przyznawanych w zależności od skali załamania zakazu.
Natomiast wysokość kary dla kierującego pojazdem ciężarowym, który będzie wyprzedzał na autostradzie lub drodze ekspresowej, jest uzależniona od sytuacji.
- 1000 zł i 6 punktów karnych, gdy zakaz zostanie złamany na drodze z przynajmniej trzema pasami ruchu w jednym kierunku, a pojazd wyprzedzający nie będzie trzymał się dwóch skrajnie prawych pasów ruchu.
- 1000 zł i 8 punktów karnych, gdy nie będzie stosować się do przepisu na drodze z dwoma pasami ruchu w jednym kierunku.
- 500 zł mandatu za niedostosowanie się do jazdy wyłącznie dwoma pasami ruchu położonymi blisko prawej krawędzi jezdni.
Gdy kierowca dopuści się drugi raz tego samego wykroczenia w ciągu dwóch lat, będzie traktowany jak recydywista. Tym samym wysokość mandatu wzrośnie dwukrotnie.
Zakaz wyprzedzania nie tylko dla ciężarówek
Nowy przepis obowiązuje nie tylko kierujących ciężarówkami kategorii N2 lub N3, ale także zespołem pojazdów o długości ponad 7 metrów. To oznacza, że kierowcy samochodów osobowych również muszą przestrzegać tego zakazu. W jakich sytuacjach? Zgodnie z art. 2 pkt 49 Ustawy Prawo o ruchu drogowym, zespół pojazdów stanowią pojazdy złączone ze sobą, by móc przemieszczać się po drodze jako całość. Dlatego na przykład samochód osobowy z przyczepą kempingową będzie uznawany za zespół pojazdów, a kierowcę będzie obowiązywał zakaz wyprzedzania na autostradach, drogach ekspresowych i szybkiego ruchu.
Od zakazu są wyjątki…
Wprowadzony zakaz wyprzedzania dla ciężarówek i zespołów pojazdów nie jest bezwzględny. Oznacza to, że przewidziano wyjątki, w których dopuszczalne jest wyprzedzanie pojazdem ciężarowym innego pojazdu na autostradach i drogach ekspresowych oraz szybkiego ruchu. Jakie są to sytuacje?
- Na drodze przynajmniej trzypasmowej w jednym kierunku można wyprzedzać drugim skrajnie prawym pasem ruchu.
- Dopuszcza się wyprzedzanie na drodze szybkiego ruchu z dwoma pasami ruchu w jednym kierunku, jeśli inny pojazd porusza się z prędkością znacznie mniejszą od dopuszczalnej. Według Ministerstwa Infrastruktury jest to prędkość o 10 km/h niższa od dopuszczalnej.
- Można wyprzedzać na drodze szybkiego ruchu, jeśli wyprzedzany jest pojazd wykonujący prace drogowe, który wysyła żółte sygnały błyskowe.
Znak zakaz wyprzedzania dla ciężarówek – o nim też pamiętaj!
Warto również pamiętać, że zakaz wyprzedzania dla pojazdów ciężarowych obowiązuje także na innych drogach, wszędzie tam, gdzie przewidują przepisy lub ustawiono znak drogowy B-26 (zakaz wyprzedzania przez samochody ciężarowe). Znak ten umieszcza się w miejscach, gdzie wykonanie tego manewru stanowiłoby zagrożenie bezpieczeństwa ruchu podczas jazdy, np.
- na wąskich drogach;
- przy stromych wzniesieniach lub spadkach;
- na drogach z dużym natężeniu ruchu, zwłaszcza pojazdów ciężarowych.
Znak zakazu wyprzedzania przez ciężarówki może być też umieszczany w celu poprawy organizacji ruchu.
Podsumowanie
- Od 1 lipca 2023 roku kierowców ciężarówek obowiązuje zakaz wyprzedzania na autostradach, drogach ekspresowych oraz drogach szybkiego ruchu, które mają tylko dwa pasy w jednym kierunku.
- Nowe przepisy dotyczą kierujących pojazdami o DMC od 3,5 do 12 ton, powyżej 12 ton oraz zespołem pojazdów (np. samochód osobowy i przyczepa).
- Za złamanie zakazu wyprzedzania dla ciężarówek grozi mandat w wysokości 1000 zł i punkty karne.
- Ponowne popełnienie tego samego wykroczenia podlega zasadzie recydywy i kara wzrasta dwukrotnie.
- Gdy droga ma przynajmniej trzy pasy w jednym kierunku, można wyprzedzać inny pojazd drugim skrajnie prawym pasem ruchu.
- Dopuszczalne jest wyprzedzanie pojazdów, które poruszają się znacznie wolniej niż dopuszczalna prędkość oraz tych, które wykonują prace drogowe przy włączonych żółtych sygnałach świetlnych.
- Kierowcy ciężarówek muszą również stosować się do znaku drogowego B-26 (zakaz wyprzedzania przez samochody ciężarowe).
FAQ
Gdzie obowiązuje zakaz wyprzedzania dla ciężarówek?
Od kiedy obowiązuje zakaz wyprzedzania przez samochody ciężarowe?
Jaki mandat za złamanie zakazu wyprzedzania dla ciężarówek?
- 1000 zł mandatu i 8 punktów karnych – w przypadku pierwszego wykroczenia;
- 2000 zł mandatu i 8 punktów karnych – w przypadku ponownego złamania przepisu w ciągu dwóch lat (tzw. recydywa).