Pojazdy uprzywilejowane mają zdecydowanie więcej praw na drogach w porównaniu z innymi samochodami. Wszyscy uczestnicy ruchu powinni wiedzieć, jak należy zachować się w ich obecności. Dotyczy to także sytuacji, gdy poruszają się one w kolumnie. Przekonaj się, czy jej wyprzedzanie jest możliwe.
Pojazdy uprzywilejowane muszą wysyłać sygnały świetlne oraz dźwiękowe, aby informować o swojej obecności innych uczestników ruchu. Dzięki temu mogą oni zachować szczególną ostrożność.
Czym jest pojazd uprzywilejowany?
Pojazd uprzywilejowany wysyła sygnały świetlne za pomocą niebieskich świateł błyskowych. Jednocześnie stosuje sygnały dźwiękowe o zmiennym tonie. Musi także mieć włączone światła mijania lub drogowe. Kolumna pojazdów uprzywilejowanych charakteryzuje się tym, że samochody ją otwierające oraz zamykające dodatkowo emitują także czerwone sygnały błyskowe.
Kolumna uprzywilejowana – jakie samochody mogą ją tworzyć?
Wszelkie kwestie związane z poruszaniem się po drogach pojazdów uprzywilejowanych są regulowane przepisami ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym. Zgodnie z nimi pojazdami uprzywilejowanymi mogą być pojazdy samochodowe:
- Policji,
- Straży Granicznej,
- Służby Więziennej,
- Biura Ochrony Rządu,
- Służby Celnej,
- Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej,
- jednostek ochrony przeciwpożarowej,
- Agencji Wywiadu,
- Centralnego Biura Antykorupcyjnego,
- zespołu ratownictwa medycznego,
- jednostek ratownictwa chemicznego,
- kontroli skarbowej,
- Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego,
- Służby Kontrwywiadu Wojskowego,
- Służby Wywiadu Wojskowego,
- straży gminnych (miejskich),
- podmiotów uprawnionych do wykonywania zadań z zakresu ratownictwa górskiego.
Art. 32 wspomnianej ustawy określa maksymalną liczbę pojazdów tworzących zorganizowaną kolumnę. Wynosi ona:
- 10 – w przypadku samochodów osobowych, motocykli i motorowerów,
- 15 – w przypadku rowerów, wózków rowerowych i hulajnóg elektrycznych,
- 5 – pozostałych pojazdów.
Tych wytycznych nie stosuje się jednak w przypadku pojazdów uprzywilejowanych oraz Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. Oznacza to, że kolumna z nich złożona może być bardzo duża. W przypadku Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, jeśli ma ją tworzyć więcej niż 5 pojazdów, niezbędne jest uzyskanie zezwolenia wydanego przez właściwy organ wojskowy na przejazd.
Czy dozwolone jest wyprzedzanie kolumny pojazdów uprzywilejowanych?
Uczestnicy ruchu mają obowiązek ułatwić przejazd pojazdom uprzywilejowanym, co wiąże się ze zjechaniem z drogi, a niekiedy także zatrzymaniem. Należy pamiętać o tym, że obowiązuje zakaz wyprzedzania takiej kolumny w terenie zabudowanym. Dotyczy to nie tylko sytuacji, gdy konieczna jest zmiana pasa, ale również jazdy po sąsiedniej części jezdni. Jeśli więc w terenie zabudowanym na drodze z dwoma pasami ruchu w każdym kierunku porusza się kolumna pojazdów uprzywilejowanych, należy dostosować swoją prędkość jadąc obok, aby jej nie wyprzedzić.
Zastanawiasz się, czy wyprzedzanie na terenie niezabudowanym jest możliwe? Teoretycznie tak, ale należy robić to w taki sposób, aby nie wjechać między pojazdy tworzące kolumnę.
Jakie zasady dotyczą pojazdów uprzywilejowanych?
Kierujący pojazdami uprzywilejowanymi mają więcej praw niż pozostali uczestnicy ruchu. Mogą nie stosować się do przepisów, jeśli zachowają szczególną ostrożność w przypadku, gdy:
- biorą udział w akcji ratowania życia lub zdrowia bądź mienia,
- muszą zapewnić bezpieczeństwo lub porządek społeczny,
- są częścią kolumny pojazdów uprzywilejowanych,
- wykonują zadania związane bezpośrednio z zapewnieniem bezpieczeństwa osób piastujących kierownicze stanowiska państwowe, którym przysługuje ochrona na podstawie odrębnych przepisów.
Pozostali uczestnicy ruchu muszą zapewnić takim pojazdom swobodny przejazd. W przeciwnym razie narażają się na mandat. Taryfikator przewiduje karę od 500 do 5 000 zł. Mogą ją otrzymać osoby utrudniające przejazd pojedynczego pojazdu uprzywilejowanego, jak i całej kolumny. Co ważne, dotyczy to nie tylko kierowców, ale i innych uczestników ruchu, a więc także m.in. pieszych.
W warunkach zwiększonego natężenia ruchu, który mógłby utrudnić przejazd pojazdów uprzywilejowanych, należy utworzyć tzw. korytarz życia:
- na jezdni z dwoma pasami ruchu w tym samym kierunku kierujący pojazdem poruszający się lewym pasem musi zjechać jak najbliżej lewej krawędzi. Z kolei kierujący pojazdem na prawym pasie jest obowiązany do zjechania jak najbliżej prawej krawędzi;
- na jezdni z więcej niż dwoma pasami ruchu w tym samym kierunku kierujący pojazdem na skrajnie lewym pasie musi zjechać jak najbliżej lewej krawędzi pasa ruchu. Z kolei kierujący pojazdami na pozostałych pasach ruchu są obowiązani do zjechania jak najbliżej prawej krawędzi.
Tak utworzony korytarz życia jest przeznaczony wyłącznie dla pojazdów uprzywilejowanych. Oznacza to, że pozostali uczestnicy ruchu nie mogą z niego korzystać. Nie przestrzeganie przepisów związanych z jego tworzeniem wiąże się z karą do 2 500 zł.
Podsumowanie
- Pojazd uprzywilejowany wysyła niebieskie sygnały błyskowe oraz emituje dźwięki o zmiennym tonie.
- W przypadku kolumny składającej się z pojazdów uprzywilejowanych lub Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej nie ma określonej maksymalnej liczby, które mogą ją tworzyć.
- Pojazdów i kolumn uprzywilejowanych nie można wyprzedzać w terenie zabudowanym. Zakaz ten nie obowiązuje na obszarze niezabudowanym. Trzeba jednak wykonywać manewr w taki sposób, aby nie wjechać między pojazdy tworzące kolumnę.
- Kierujący pojazdami uprzywilejowanymi mogą nie stosować się do przepisów ruchu drogowego w sytuacji gdy m.in. uczestniczą w akcji ratunkowej lub zapewniają bezpieczeństwo osobom zajmującym ważne stanowiska państwowe.
- Pozostali uczestnicy ruchu drogowego muszą ułatwić przejazd pojazdom uprzywilejowanym. W przeciwnym razie narażają się na mandat w wysokości od 500 do 5 000 zł.
