Zbliżając się do przejścia dla pieszych, kierujący pojazdami muszą zachować szczególną ostrożność. Jest to bowiem miejsce, w którym bardzo często dochodzi do wypadków. Jednym z niedozwolonych manewrów jest wyprzedzanie na pasach i bezpośrednio przed nimi. Dowiedz się, jaki mandat za to grozi.
1 stycznia 2022 r. wszedł w życie nowy taryfikator kar za wykroczenia drogowe, który obowiązuje także w 2024 r. Zwiększył on także liczbę przyznawanych punktów oraz wprowadził podwójne mandaty za recydywę.
Przejście dla pieszych a przepisy prawa
Wszelkie kwestie dotyczące tego, jak należy zachować się w pobliżu przejścia dla pieszych, regulują przepisy ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym. Zgodnie z nimi każdy kierujący pojazdem, który zbliża się do pasów, musi zachować szczególną ostrożność i zmniejszyć swoją prędkość. Konieczne jest także ustąpienie pierwszeństwa:
- pieszym znajdującym się na przejściu – kierujący pojazdem powinien zatrzymać się i umożliwić bezpieczne przejście na drugą stronę ulicy;
- pieszym wchodzącym na pasy – dotyczy to wszystkich zachowań zdradzających zamiar wejścia na pasy (ta zasada nie dotyczy kierujących tramwajami).
Przepisy prawa jasno określają także zasady zachowania wobec innych pojazdów znajdujących się w pobliżu przejścia dla pieszych. Przede wszystkim kierujący nie może wyprzedzić bezpośrednio przed przejściem oraz na nim (z wyłączeniem pasów z ruchem kierowanym). Zabronione jest również omijanie pojazdu, który jechał w tym samym kierunku, ale zatrzymał się, aby przepuścić pieszych. Złamanie tych zakazów jest wykroczeniem drogowym, za które grozi mandat oraz punkty karne.
Jaki mandat za wyprzedzanie na pasach?
Obowiązujący aktualnie taryfikator mandatów przewiduje następujące kary za konkretne wykroczenia drogowe:
- 1 500 zł – za nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu na pasach (recydywa 3 000 zł),
- 1 500 zł – wyprzedzanie na pasach lub bezpośrednio przed nimi (recydywa 3 000 zł),
- 1 500 zł – omijanie pojazdu, który poruszał się w tym samym kierunku i zatrzymał w celu przepuszczenia pieszych (recydywa 3 000 zł),
- 1 500 zł – niezachowanie należytej ostrożności i spowodowanie zagrożenia bezpieczeństwa, gdy w wyniku zdarzenia został poszkodowany pieszy, rowerzysta lub inny uczestnik ruchu (recydywa 3 000 zł).
Recydywa to złamanie przepisów z tej samej grupy po raz kolejny w ciągu 2 lat. Jest stosowana nie tylko w wyżej omówionych przypadkach, ale także przy przekraczaniu dozwolonej prędkości. Mandat kredytowany wystawiony przez funkcjonariusza policji należy opłacić w ciągu 7 dni od jego przyjęcia.
Ile punktów karnych za wyprzedzanie na pasach?
Mandat to nie jedyna kara nakładana na osoby nieprzestrzegające przepisów ruchu drogowego. Kierujący pojazdami mogą również otrzymać punkty karne. Po przekroczeniu limitu wynoszącego 24 punkty odbierane jest prawo jazdy. Można je odzyskać po ponownym zdaniu egzaminu teoretycznego i praktycznego. Jest to jednak trudniejsze dla niedoświadczonych kierowców mających prawo jazdy krócej niż rok. W ich przypadku limit punktów karnych wynosi 20. Po jego przekroczeniu tracą uprawnienia. Aby je odzyskać, muszą odbyć cały kurs na prawo jazdy od początku oraz zdać egzaminy.
Od 17 września 2022 r. obowiązuje nowy taryfikator punktów karnych. Przewiduje on możliwość otrzymania aż 15 z nich m.in. za następujące wykroczenia:
- omijanie pojazdu, który zatrzymał się przed przejściem dla pieszych w celu przepuszczenia znajdujących się na nim osób,
- wyprzedzanie na przejściu i bezpośrednio przed nim,
- nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu, który znajduje się na pasach lub na nie wchodzi.
W przypadku punktów karnych nie stosuje się recydywy, jednak już za jednorazowe wykroczenie można otrzymać ich bardzo dużo. Od 17 września 2023 r. kasują się one ponownie po roku od ich przyznania. Dodatkowo kierowcy mogą skorzystać raz na pół roku z kursu kasującego 6 punktów. Mogą w nim uczestniczyć osoby, które mają prawo jazdy dłużej niż rok i nie przekroczyły jeszcze dopuszczalnego limitu.
W jakich sytuacjach kierujący pojazdem nie musi ustępować pierwszeństwa pieszemu?
Przepisy prawa stawiają pieszego w uprzywilejowanej pozycji w większości sytuacji. Trzeba jednak mieć na uwadze fakt, że nie zawsze tak jest. Istnieją bowiem przypadki, gdy kierowca może przejechać przez przejście bez ustępowania pierwszeństwa. Zalicza się do nich następujące sytuacje:
- pieszy porusza się po przejściu dwuetapowym z wysepką i chce przejść przez inny pas jezdni niż ten, po którym jedzie pojazd,
- na przejściu znajduje się działająca sygnalizacja świetlna,
- pieszy korzysta z przejścia sugerowanego.
- Kierowca zawsze musi jednak zachować szczególną ostrożność, gdyż nie wszyscy piesi przestrzegają przepisów drogowych. Oni również mogą zostać ukarani mandatami. Taryfikator przewiduje następujące kary:
- 50 zł – za przechodzenie przez jezdnię w miejscach o ograniczonej widoczności w terenie zabudowanym,
- 50 zł – przebieganie przez jezdnię,
- 50 zł – celowe zwalnianie kroku lub zatrzymywanie się podczas przechodzenia przez pasy,
- 100 zł – za przechodzenie przez jezdnię w miejscach o ograniczonej widoczności w terenie niezabudowanym,
- 150 zł – za wchodzenie na jezdnię bezpośrednio przed pojazd przejeżdżający przez przejście dla pieszych,
- 200 zł – za wchodzenie na jezdnię bezpośrednio przed pojazd w innym miejscu niż przejście dla pieszych.
Mimo że w większości przypadków piesi mają pierwszeństwo, nie zwalnia ich to z obowiązku upewnienia się, czy mogą bezpiecznie skorzystać z pasów lub przekroczyć jezdnię w innym miejscu.
Podsumowanie
- Kierujący pojazdem, zbliżając się do pasów, musi zachować szczególną ostrożność i zmniejszyć prędkość, aby umożliwić bezpieczne przejście przez nie.
- Pieszy znajdujący się na pasach oraz zamierzający na nie wejść ma pierwszeństwo przed pojazdami (druga sytuacja nie dotyczy kierujących tramwajami).
- Zabronione jest wyprzedzanie przed przejściem oraz na nim, a także omijanie pojazdu jadącego w tym samym kierunku, który zatrzymał się w celu przepuszczenia pieszych.
- Za wykroczenia związane z nieprzestrzeganiem przepisów ruchu drogowego w pobliżu pasów i na nich grożą mandaty w wysokości 1 500 zł. Za ponowne ich złamanie w ciągu 2 lat wysokość kary podwaja się.
- Za omijanie i wyprzedzanie na pasach i bezpośrednio przed nimi można otrzymać 15 punktów karnych. Tyle samo jest przewidzianych w taryfikatorze za nieustąpienie pierwszeństwa osobom na pasach lub wchodzącym na nie.
- Mandatem może również zostać ukarany pieszy, który np. przebiega przez jednię lub wychodzi bezpośrednio przed nadjeżdżający pojazd
