Budowa autostrad na terenie Polski sięga lat 30-tych XX wieku, kiedy obecne tereny zachodnie naszego kraju znajdowały się jeszcze pod władzą III Rzeszy. II wojna światowa przerwała budowę kilku odcinków, kiedy Niemcy zostali zmuszeni do przerzucenia mocy produkcyjnych z autostrad na produkcję militarną. Przymiarki do budowy autostrad w Polsce wznowiono w latach 60-tych XX wieku.
Przez lata autostrady w Polsce były przedmiotem drwin i stały się symbolem budowlanej opieszałości. Dzisiaj autostrad i dróg ekspresowych jest w Polsce z roku na rok coraz więcej i choć ceny paliw nie zachęcają do podróży, to przynajmniej jazda po nowych drogach jest przyjemna i wygodna.
W Polsce definicję autostrady określają dwa akty prawne.
Ustawa z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych określa autostradę jako: “droga publiczna o ograniczonej dostępności, przeznaczona wyłącznie do ruchu pojazdów samochodowych, wyposażona przynajmniej w dwie trwale rozdzielone jednokierunkowe jezdnie, posiadająca wielopoziomowe skrzyżowania ze wszystkimi przecinającymi ją drogami transportu lądowego i wodnego. Wyposażona jest w urządzenia obsługi podróżnych, pojazdów i przesyłek, przeznaczone wyłącznie dla użytkowników autostrady”.
Z kolei Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym definiuje autostradę, jako drogę: “w rozumieniu art. 4 pkt 11 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych, oznaczoną odpowiednimi znakami drogowymi, przeznaczoną tylko do ruchu pojazdów samochodowych, z wyłączeniem czterokołowca, które na równej, poziomej jezdni mogą rozwinąć prędkość wynoszącą co najmniej 40 km/h, w tym również w razie ciągnięcia przyczep”.
Zarządcą autostrad w Polsce jest Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad za wyjątkiem odcinków, na których zarządcą jest koncesjonariusz.
Autostrady w Polsce to:
Łączna długość autostrad w Polsce to obecnie 1289 km. W realizacji jest 101 zadań o łącznej długości 1342,6 km oraz 15 obwodnic o łącznej długości 115,06 km. W trakcie przetargu jest 19 zadań o długości 262,8 km, a w planach 82 zadania o długości 1819,1 km i 85 obwodnic o długości 743,9 km.
Długość: 519 km
W budowie: 64,8 km
Odcinki: Trójmiasto → Grudziądz → Toruń → Włocławek → Łódź → Piotrków Trybunalski → Częstochowa → Pyrzowice → Gliwice → granica z Czechami.
Opłaty: tak
Autostrada A1 docelowo ma mieć 584 km i łączyć północną Polskę (Trójmiasto) z południową, wiodąc aż do granicy z Czechami.
Autostrada jest płatna. Za przejazd możesz zapłacić:
Autostrada A1, zwana też Autostradą Bursztynową, była w planach już w latach 60-tych XX wieku. Miała stanowić część Transeuropejskiej Autostrady Północ-Południe. Budowę rozpoczęto w 1978 r. i trwa do dzisiaj. Planowany termin jej ukończenia to drugi kwartał 2023 r.
Czytaj więcej: https://autostrady.com.pl/autostrady/polska/a1/
Długość: 523,6 km
W budowie: 64,8 km
Odcinki: Świecko → Poznań → Łódź → Warszawa → Siedlce → Kukuryki
Opłaty: tak
Autostrada A2 zwana jest także Autostradą Wolności. Biegnie przez województwa lubuskie, wielkopolskie, łódzkie, mazowieckie i lubelskie. Termin zakończenia prac przewidywany jest na lato 2024 r.
Pomysł budowy autostrady A2 ma ponad 70 lat. Już w latach 30-tych XX wieku Niemcy planowali budowę autostrady łączącej Berlin i Poznań.
W czasach PRL koncepcja autostrady nieco się zmieniła, bowiem droga miała łączyć Berlin i Moskwę. Z racji odbywających się w Moskwie igrzysk olimpijskich w tamtym czasie, autostrada otrzymała roboczą nazwę Olimpijki.
Pierwszy odcinek autostrady A2 Września – Sługocin budowano od 1977 r., a został otwarty do użytku 9 października 1985 r.
Czytaj więcej: https://autostrady.com.pl/autostrady/polska/a2/
Długość: 667 km
Odcinki: granica z Niemcami (Jędrzychowice) → Bolesławiec → Legnica → Wrocław → Opole → Gliwice → Katowice → Kraków → Tarnów → Dębica → Rzeszów → Jarosław do przejścia granicznego z Ukrainą Korczowa – Krakowiec
Opłaty: tak
To najdłuższa autostrada w Polsce. Łączy granicę wschodnią z zachodnią. Znajdują się na niej dwa płatne odcinki. Jeden to koncesyjny odcinek Kraków – Katowice. Drugim zarządza GDDKiA i biegnie na trasie Bielany Wrocławskie – Sośnica. 20 lipca 2016 r. zakończyła się budowa odcinka Rzeszów Wschód – Jarosław Zachód, co oznacza koniec budowy autostrady A4.
Podobnie jak autostrada A2, “A czwórka” pojawiła się w planach III Rzeszy. Pierwotnie miała biec na trasie Berlin – Bytom. Jej budowa rozpoczęła się jeszcze przed II wojną światową, a niektóre odcinki przetrwały konflikt. Za początek nowożytnej historii autostrady A4 uznaje się 3 stycznia 1983 r., kiedy to oddano do użytku odcinek Chrzanów I – Balice I o długości 19,1 km.
Długość: 28,2 km.
Odcinki: granica z Niemcami → Szczecin Gumieńce – Tantow → Szczecin → Kołbaskowo → Radziszewo → Szczecin Podjuchy → Szczecin Kijewo → Szczecin Dąbie → most nad Chełszczącą
Opłaty: nie
Historia autostrady A6, jak w przypadku większości polskich autostrad, zaczyna się w Niemczech za czasów Adolfa Hitlera. Hitler po dojściu do władzy w 1933 r. ogłosił plan budowy wielkiej III Rzeszy, a jednym z kluczowych jej punktów
Berlinka miała biec od Berlina aż do Königsbergu, którego polska nazwa to Królewiec, a rosyjska – Kaliningrad. Jej plan uwzględniał istnienie korytarza eksterytorialnego przez Polskę do Prusów Wschodnich.
“Berlinka” na mapie z 1939 r.
Wojna pokrzyżowała plany Hitlera, a budowa berlinki musiała poczekać na lepsze czasy. Aktualnie prace nad autostradą A6 obejmują głównie renowację istniejących odcinków.
Czytaj więcej: https://autostrady.com.pl/autostrady/polska/a6/
Długość: 27,2 km
Odcinki: Olszyna→ Żary Zachód→Iłowa→ Krzyżowa
Opłaty: nie
Autostrada A18 jest zwana potocznie “drogą hańby”, “drogą wstydu”, “patatajką” czy “najdłuższymi schodami europy”. Wzięło się to z faktu, że jadąc osiemnastką, samochód stale podskakuje na pohitlerowskich płytach.
Tak jak poprzednie autostrady, jej historia sięga czasów Hitlera, a znaczna część DK18 pamięta tamte czasy.